Ambulanslar, yaralı veya hasta kişilerin güvenli ve korunaklı bir şekilde tedavi bölgesine ulaştırılmasını sağlayan araçlardır. Belli hastane ve kurumlara ait ambulanslar olduğu gibi özel olarak hizmet veren ambulanslar da vardır. Yerinde tedavi veya acil ulaşım söz konusu olduğunda akla ilk olarak özel ambulans hizmeti gelir. Kimi zaman bir insanın hayatı için bir dakikanın bile önemi çok büyük olabilir.
Bunun için ambulans olarak kullanılacak araçların yüksek donanımlı olması şarttır. Ambulans içerisinde oluşabilecek herhangi bir eksiklik bir insanın hayatına mal olabilir. Bu yüzden ambulanslar donanım bakımından çeşitli kontrol ve denetimlere tabi tutulur. Ambulans içerisinde bulunan şartların kontrolleri konusuna geçmeden önce ambulans hizmetleri ve ambulans içerisinde olması gerekenler konusuna kısaca bir değinelim.
Ambulans Hizmetleri Nelerdir?
Ambulansları, genellikle 112 acil sağlık hizmeti alanında kullanılan araçlar olarak düşünürüz. 112’ye gelen çağrılar doğrultusunda en yakın ambulans hasta veya yaralı kişinin bulunduğu yere yönlendirilir ve tedavi için hastaneye ulaştırılması sağlanır. Fakat bunun dışında ambulanslar sağlık alanında pek çok yerde hizmet verebiliyor.
Konser, festival, spor etkinlikleri gibi büyük kalabalıkların olduğu yerlerde ambulanslar olabilecek herhangi bir olumsuz durum için hazır bulundurulurlar. Bu gibi yerlerde yerinde tedavi hizmeti verilebildiği gibi gerekirse hastanelere sevk de yapılıyor. Ambulanslar ayrıca yatalak ve engelli vatandaşların evden hastaneye veya hastaneden hastaneye nakil hizmetini yapıyor. Bu hizmet, şehir içi yapılabildiği gibi şehirlerarası nakil işlemleri de yapılabiliyor.
Ambulansların Taşıt Özellikleri
Ambulans olarak kullanılacak araçların bazı özelliklere sahip olması gerekir. Bu özelliklere sahip araçlar Karayolu Trafik Kanunu gereğince çalışma ruhsatına tabi tutulurlar. Ruhsat alan araçlar periyodik olarak denetlenir.
Ambulansların ruhsat alabilme koşullarından bazıları:
- İlk kez ambulans ruhsatı alınacak aracın 5 (beş) yaşından büyük olmaması
- Araçların hasta kabinli panelvan veya pick-up tipinde olması
- Hasta kabininin kanunlarda belirtilen uzunluk, genişlik ve yüksekliğe sahip olması
- Hasta kabininde aydınlatma, ısıtma ve havalandırma sistemlerinin olması
- En az 1 tane el telsizi, 1 tane de araç telsizi olması
- Hasta kabini ile şoför mahalli arasında iletişimi sağlayacak haberleşme sisteminin bulunması
- Aracın hastayı sarsıntısız bir şekilde naklini sağlayabilmesi için süspansiyon sisteminin olması
- Araçlarda minimum iki litre yangın söndürücü bulundurulması
- Ayrıca araçlar, imdat çekici, demir manevala, emniyet kemeri keseceği gibi donanımlara sahip olmalıdır. Ambulans olarak kullanılacak olan araçların tasarımları TS-EN 1789 standartlarına uygun yapılmalıdır.
Ambulans İçerisinde Olması Gereken Şartlar
Ambulans olarak kullanılacak araçların fiziki yapıları kadar iç donanımları da oldukça ehemmiyetlidir. Hasta nakil işlemlerinde oluşabilecek her türlü duruma karşı tüm önlemlerin alınması için gerekli tıbbi cihazların bulundurulması önemlidir.
Yönetmelik gereği ambulans içinde olması gereken tıbbi ekipmanlar;
- Ana sedye
- Sırt tahtası
- Kombinasyon sedye
- Boyunluk seti
- Sabit vakum aspiratörü
- Şişme atel seti
- Termometre
- Serum askıları
- Oksijen maskeleri
- Farklı ölçülerde enjektörler
- Temel tıbbi malzeme el çantas
Genel olarak ambulans içi tıbbi ekipmanlar aynı olmakla beraber ambulansın kullanım yerine ve hizmet şekline göre ekipman farklılıkları görülebilir.
Ambulans Denetim ve Kontroller
Ambulans içerisinde bulunan şartların kontrolleri periyodik olarak ilgili merciler tarafından yapılıyor. İl Sağlık Müdürlüğü ambulans olarak kullanılan araçların rutin bakım ve muayenelerinin takibini, çalışma ruhsatı verilme işlemini, ambulans uygunluk belgesi verilme gibi işlemleri gerçekleştirir. Periyodik olarak aracın ekipman eksiği olup olmadığını denetler ve gerek gördüğü noktalarda eksikliğin giderilmesini sağlar. Belgeleri eksiksiz ve tam olan araçlar hizmetlerine devam ederler.
